نقاش المستخدم:Ali110110/الملعب/الأول
تاريخ اليعقوبي
السلام عليكم شيخنا الفاضل
بخصوص مقالة تاريخ اليعقوبي، قيل فيه أنه شيعي لِما ذكره هو في كتابه ( تاريخ اليعقوبي ) عن الأئمة
، والآن هو كتاب شيعي كما هو معروف لدى الباحثين، وإن لم يكن القطع به.
لذلك إذا أحببتم ادخاله في قالب كتب الشيعة( القرن الثالث عشر ).
وجزيتم ألف خير--Alkazale (نقاش) ١٢:٥٥، ٢١ سبتمبر ٢٠١٧ (+0430)
https://fa.wikishia.net/view/اطلبوا_العلم_من_المهد_الی_اللحد
اُطلُبوا العِلمَ مِنَ المَهدِ إلَی اللَّحْدِ عبارتی است که به‌عنوان روایت نبوی(ص) شهرت دارد و ترجمهٔ آن، در زبان فارسی، این‌گونه به‌نظم درآمده است: «ز گهواره تا گور دانش بجوی.»
هرچند در هیچ‌یک از منابع اصیل رواییِ شیعه و اهل‌سنت، چنین روایتی وجود ندارد، اما مضمون و محتوای آن درست است و روایاتی نیز در همین مضمون آمده است.
شهرت این عبارت سبب شده تا مصرع «ز گهواره تا گور دانش بجوی» به‌عنوان ترجمه آن، در مراکز آموزشی ایران نقش بندد. این شعر را از سروده‌های ابوالقاسم فردوسی قلمداد کرده‌اند؛ اما پژوهشگران این را نپذیرفته‌اند.
عبارة اشتهرت ونسبت إلى النبي(ص)، ولم ترد هذه العبارة في المصادر الرئيسة للفريقين شيعة وسنة، لكم مضمونها ومحتواها صحيح، وهناك روايات وردت بهذا المعنى.
لوحة اُطلُبوا العِلمَ مِنَ المَهدِ إلَی اللَّحْدِ بخط الثلث الجلي من أعمال ماجد الزهدي كتبت سنة 1372 هـ
مسئله حدیث‌بودن عبارت درجة الوثاقة
بسیاری از مؤلفانِ سده‌های گذشته، عبارت «اُطلُبوا العِلمَ مِنَ المَهدِ إلَی اللَّحْدِ» را به‌عنوان روایتی از رسول اکرم(ص) نقل کرده‌اند. ابوالقاسم پاینده، نویسنده و مترجم ایرانی، در کتاب نهج‌الفصاحه، آن را به‌عنوان کلمات قصار پیامبر(ص) آورده[١] و خواجه نصیرالدین طوسی، در کتاب آداب‌المتعلّمین، از این عبارت به عنوان «اَثَرُالْمعروف» (روایت مشهور) یاد کرده است.[٢]
ذكر معظم المؤلفون في القرون الأخيرة هذه العبارة "اُطلُبوا العِلمَ مِنَ المَهدِ إلَی اللَّحْدِ" على أنها رواية وردت عن النبي (ص)، فقد ذكر أبوالقاسم بايندة وهو مترجم وكاتب إيراني هذه العبارة ضمن الكلمات القصار في كتاب نهج الفصاحة.[١] وأورد خواجة نصير الدين الطوسي في كتاب آداب المتعلمين هذه العبارة وقال عنها "اَثَرُ الْمعروف" أية "رواية مشهورة".[٢]
علاوه بر آن‌ها، فیض کاشانی،[٣] حاجی خلیفه (مورخ سده یازدهم)،[٤] و حقّی بروسوی نویسنده تفسیر روح‌البیان[٥] نیز به روایت‌بودن این عبارت تصریح کرده‌اند.
وفضلا عنه، فإن الفيض الكاشاني،[٣] وحاجي خليفة (مؤرخ القرن الحادي عشر)،[٤] وحقي البروسوي مؤلف تفسير روح البيان[٥] أيضا أوردوا هذه العبارة عادّينها كرواية.
در این میان، برخی از محققان اذعان کرده‌اند که این عبارت را در متون روایی ندیده‌اند[٦] و برخی دیگر نیز تصریح کرده‌اند که چنین عبارتی در منابع روایی نبوده و نظر مؤلفانی را که از آن با عنوان روایت یاد کرده‌اند غیرمحققانه دانسته‌اند.[٧]
ومع هذا، فهناك من الباحثين يصرحون أنهم لم يجدوا مثل هذه العبارة في الروايات الواردة،[٦] وذكر آخرونه لم ترد مثل هذه العبارة في مصادر الروايات، ويقولون من يذهب من المؤلفين أن هذه عبارة كرواية، يعدون عملهم غير موثق ولم يبتني على البحث والتحقيق.[٧]
مضمون عبارت فحوى العبارة
هرچند مناقشاتی در خصوص روایت‌بودن عبارت «اُطلُبوا العِلمَ مِنَ المَهدِ إلَی اللَّحْدِ» وجود دارد، اما مضمون و محتوای آن خالی از اشکال است و روایات دیگری در کتب معتبر وجود دارد که محتوای آن‌ها مشابه با همین عبارت است. امام کاظم(ع) در روایتی از امام علی(ع) یکی از اوصاف مؤمن را چنین بیان می‌کند: «در تمام زندگی خود، از آموختن دانش سیر نمی‌شود.»[٨]
مع أن عبارة "اُطلُبوا العِلمَ مِنَ المَهدِ إلَی اللَّحْدِ" قد نوقشت وتم دراستها على أنها رواية، لكن مضمونها ومحتواها خال وفارغ من الإشكال، وهناك روايات أخرى في كتب موثقة متضمنة محتوى هذه العبارة، فقد روى الإمام الكاظم (ع) عن الإمام علي(ع) أنّه من خصائص المؤمن: «لَا یَشْبَعُ مِنَ الْعِلْمِ دَهْرَه».[٨]
انتساب عبارت «اطلبوا العلم من المهد الی اللحد» به پیامبر اکرم(ص) به‌گونه‌ای شهرت داشته که در زبان فارسی به‌نظم درآمده است:[٩]
و سال‌هاست که بر دیوار مدارس و مراکز آموزشی در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.[١٠]
مصرع دوم از این بیت در لغت‌نامه دهخدا ذیل واژه گور، به سعدی نسبت داده شده است؛[١١] اما به‌دلیل استحکام لفظ و نیز تناسب موسیقایی‌ای که با شاهنامه فردوسی دارد، عموم نویسندگان آن را از سروده‌های وی می‌دانند.[١٢]
با این حال، تحقیقات نشان داده که انتساب این بیت به شاعران کهن ایرانی نادرست است و زمان سرایش این بیت به سال ۱۳۱۵ش بازمی‌گردد.[١٣]
واشتهرت هذه العبارة أيضا في اللغة الفارسية وهي متداولة بشكل بيت من الشعر[٩] وقد يكتب هذا البيت على جداران المراكز والمعاهد التعليمية بالأخص المدارس للحث على اكتساب العلم،[١٠] وإن كان في الشعر الفارسي نقاش بين من أنشد هذه العبارة.[١١][١٢]
- ↑ ١٫٠ ١٫١ پاینده، نهج الفصاحه، ۱۳۸۲ش، ص۲۱۸.
- ↑ ٢٫٠ ٢٫١ نصیرالدین طوسی، آداب المتعلّمین، ۱۴۱۶ق، ص۱۱۲.
- ↑ ٣٫٠ ٣٫١ فیض کاشانی، الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۲۶.
- ↑ ٤٫٠ ٤٫١ حاجی خلیفه، کشف الظنون، بی‌تا، ج۱، ص۵۱.
- ↑ ٥٫٠ ٥٫١ حقی بروسوی، تفسیر روح البیان، بی‌تا، ج۵، ص۲۷۴.
- ↑ ٦٫٠ ٦٫١ منتظری، از آغاز تا انجام در گفتگوی دو دانشجو، ۱۳۸۸ش، ص۲۹.
- ↑ ٧٫٠ ٧٫١ جمعی از نویسندگان، دانش‌نامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۱۵؛ ری شهری، العلم و الحکمة فی الکتاب و السّنة، ۱۴۲۲ق، ص۲۱۸ و ۲۱۹.
- ↑ ٨٫٠ ٨٫١ کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۹.
- ↑ ٩٫٠ ٩٫١ فهندژسعدی، «آگاهی‌های تازه دربارهٔ «ز گهواره تا گور دانش بجوی» و سرایندهٔ آن»، ص۱۵۰.
- ↑ ١٠٫٠ ١٠٫١ فهندژسعدی، «آگاهی‌های تازه دربارهٔ «ز گهواره تا گور دانش بجوی» و سرایندهٔ آن»، ص۱۵۰.
- ↑ ١١٫٠ ١١٫١ حکمت شیرازی، «یادداشت‌هایی از عصر پهلوی: آموزش بزرگسالان»، ص۷۳۴–۷۳۹
- ↑ ١٢٫٠ ١٢٫١ ناطقی بلخابی، «نقش حدیث در غنای ادب فارسی»، ص۱۴۰؛ جمعی از نویسندگان، دانش نامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۱۴.
- ↑ فهندژسعدی، «آگاهی‌های تازه دربارهٔ «ز گهواره تا گور دانش بجوی» و سرایندهٔ آن»، ص۱۵۰.