انتقل إلى المحتوى

الفرق بين المراجعتين لصفحة: «القلاقل»

من ويكي شيعة
imported>Maytham
لا ملخص تعديل
imported>Maytham
سطر ١٨: سطر ١٨:
هذه السور اشتهرت بـ"سور قل" و"ذات القلاقل" أيضا. أما [[سورة الجن]] رغم كونها تبدأ أيضاً بـ"قل"، ولكن في كتب [[علوم القرآن|العلوم القرآنية]] لم تعد من القلاقل. سميت السور الخمسة (أي الكافرون والإخلاص والفلق والناس والجن) بالمقولات أيضاً.<ref>فرهنگ نامه علوم قرآن، ص 2575.</ref>
هذه السور اشتهرت بـ"سور قل" و"ذات القلاقل" أيضا. أما [[سورة الجن]] رغم كونها تبدأ أيضاً بـ"قل"، ولكن في كتب [[علوم القرآن|العلوم القرآنية]] لم تعد من القلاقل. سميت السور الخمسة (أي الكافرون والإخلاص والفلق والناس والجن) بالمقولات أيضاً.<ref>فرهنگ نامه علوم قرآن، ص 2575.</ref>


==در روایات==
==في الروايات==
در حوزه فضائل‌القرآن‌ و خواص‌ قرآن‌ ‌[[ثواب]] یا فضیلت خاصی برای‌ قرائت‌ این‌ چهار [[سوره]] باهم‌ ذکر نشده‌ است اما در برخی‌ [[احادیث‌]] خواندن‌ سوره‌های‌ [[سوره اخلاص|اخلاص‌]]، [[سوره فلق|فلق‌]] و [[سوره ناس|ناس‌]] به‌ همراه‌ [[سوره حمد]]،‌<ref> حویزی‌، ج‌‌۵، ص‌‌۷۰۵ </ref> یا [[آیة الکرسی|آیة الکرسی‌]]<ref> حویزی‌، ج‌۵، ص‌۷۰۲ </ref> و این‌ چهار سوره‌ به‌ همراه‌ [[سوره نصر]]<ref> طبرسی‌، ج‌۱۰، ص‌۸۳۹؛ ابوالفتوح‌ رازی‌، ج‌۲۰، ص‌۴۳۳؛ سیوطی‌، ج‌۸، ص‌۶۰۰ </ref> به‌ عنوان‌ [[حرز]] و ذکر و [[تعویذ]] توصیه‌ شده‌ است‌. علاوه‌ بر این‌، در برخی‌ [[نماز]]‌ها، مانند [[نماز شب|نماز شب‌]] و نمازهای‌ [[مستحب|مستحب‌]] در شب‌های‌ [[رجب (ماه) |ماه‌ رجب‌]]، خواندن‌ این‌ چهار سوره‌ سفارش‌ شده‌ است‌.‌<ref> رجوع کنید به خطیب‌ شربینی‌، ج‌‌۱، ص‌‌۲۲۱؛ حرّعاملی‌، ج‌‌۸، ص‌‌۹۲؛ دمیاطی‌، ج‌‌۱، ص‌‌۲۹۰ </ref>
هناك رواية نُقلت عن الرسول (ص) بشأن قرائت ذات القلاقل، حيث نُقل عنه بأنه أوصى بقراءتها والتعوذ بها،<ref>النوري، مستدرك الوسائل، ص 392.</ref>، وبعض الروايات تطرقت إلى قراءة الإخلاص والفلق والناس إضافة إلى سورة الفاتحة،‌<ref> الحویزي‌، ج 5، ص‌ 705.</ref> أو آية الكرسي<ref>الحویزي‌، ج 5، ص 702.</ref>واعتبرت بعض الرويات هذه السور الأربعة مع سورة النصر تعويذة أو حرز وشجعت على استخدامه.<ref>الطبرسي‌، ج 10، ص 839</ref> إضافة إلى ما ذُكر فأن في بعض الصلوات كصلاة الليل والصلواة المستحبة في شهر رجب أوصي بقراءة القلاقل<ref>الحرّ العاملي‌، ج 8، ص 92.</ref>


===در ادبیات فارسی===
===در ادبیات فارسی===

مراجعة ١٧:١٠، ٢٦ فبراير ٢٠١٨

لوحة فنية، كتبت فيها القلاقل الأربعة بخط الشكستة

القلاقل، الأربعة أو سور قل، أو ذات القلاقل، هي أربعة سور من القرآن الكريم تبدأ بعد البسملة بفعل "قل"، وهي كل من سورة الكافرون التي تبدأ بـ﴿قُلْ يٰا أَيُّهَا اَلْكٰافِرُونَ وسورة الإخلاص والتي تبدأ بـ ﴿قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ وسورة الفلق والتي تبدأ بـ ﴿قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ اَلْفَلَقِ وسورة الناس والتي تبدأ بـ ﴿قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ اَلنّٰاسِ. وفي حديث عن الرسولصلی الله عليه وآله وسلم والذي اشتهر بحديث ذات القلاقل أوصي بقراءة القلاقل للتعويذة وحفظ المال والبنين من الأضرار.

تعریفها

سور القلاقل هي التي تبدأ بـ"قل"،[١] وهي كل من سورة الكافرون التي تبدأ بـ﴿قُلْ يٰا أَيُّهَا اَلْكٰافِرُونَ وسورة الإخلاص والتي تبدأ بـ ﴿قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ وسورة الفلق والتي تبدأ بـ ﴿قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ اَلْفَلَقِ وسورة الناس والتي تبدأ بـ ﴿قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ اَلنّٰاسِ.[٢] هذه السور اشتهرت بـ"سور قل" و"ذات القلاقل" أيضا. أما سورة الجن رغم كونها تبدأ أيضاً بـ"قل"، ولكن في كتب العلوم القرآنية لم تعد من القلاقل. سميت السور الخمسة (أي الكافرون والإخلاص والفلق والناس والجن) بالمقولات أيضاً.[٣]

في الروايات

هناك رواية نُقلت عن الرسول (ص) بشأن قرائت ذات القلاقل، حيث نُقل عنه بأنه أوصى بقراءتها والتعوذ بها،[٤]، وبعض الروايات تطرقت إلى قراءة الإخلاص والفلق والناس إضافة إلى سورة الفاتحة،‌[٥] أو آية الكرسي[٦]واعتبرت بعض الرويات هذه السور الأربعة مع سورة النصر تعويذة أو حرز وشجعت على استخدامه.[٧] إضافة إلى ما ذُكر فأن في بعض الصلوات كصلاة الليل والصلواة المستحبة في شهر رجب أوصي بقراءة القلاقل[٨]

در ادبیات فارسی

خواندن‌ این‌ چهار سوره‌ برای‌ تعویذ در مناسبت‌های‌ مختلف‌، از قدیم‌الایام‌ تاکنون‌ در میان‌ فارسی‌‌زبانان‌ رایج‌ بوده‌ و در متون‌ نظم‌ و نثر گاهی‌ این‌ تعبیر به‌کار رفته‌ است‌.‌[٩]

خواص چهار قل

در حدیثی از پیامبر(ص)، مشهور به‌ حدیث‌ ذات‌القلاقل‌، برای‌ تعویذ و در امان‌ ماندن‌ خود و فرزند و مال‌ از آسیب‌، خواندن‌ این‌ چهار سوره‌ توصیه‌ شده‌ است‌.[١٠]

تفسیر القلاقل

ابن‌ سینا در تفسیری‌ با نام‌ تفسیرالقلاقل‌ به‌ تفسیر سه‌ سوره‌ از چارقل‌ (سوره‌های‌ اخلاص‌، فلق‌ و ناس‌) پرداخته‌ است‌. این‌ اثر به‌کوشش‌ احسان‌ یارشاطر با عنوان‌ تفسیر سوره توحید، تفسیر سوره فلق‌ و تفسیر سوره ناس‌ در پنج‌ رساله‌[١١] به ‌چاپ‌ رسیده‌ است‌ و ابوالمکارم‌ محمودبن‌ محمد حسنی‌ واعظ‌ نیز در تفسیری‌ با نام‌ بلابل‌ القلاقل‌[١٢] به‌ تفسیر آیاتی‌ که‌ با فعل‌ امر قل‌ آغاز می‌شود پرداخته‌ است‌.

پانویس

قالب:پانویس

منابع


  • الشيخ حمد، عبد الوهاب، مدرسة التفسير في بغداد، بيروت، دار الكتب العلمية، د.ت.
  • المحدث النوري، حسين، مستدرك الوسائل، ج 4، قم، مؤسسة آل البيت لإحياء التراث، 1991.
  • مرکز اطلاعات ومدارک اسلامی، فرهنگ نامه علوم قرآنی، قم، پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی، 1394 ش.



  • حریری، محمد یوسف، فرهنگ اصطلاحات قرآنی، جلد‌  ١ ، هجرت، قم،  ١٣٨۴ش .
  • جلال‌ آل‌احمد، دید و بازدید، تهران‌، ۱۳۴۹‌ش‌.
  • ابوالفتوح‌ رازی‌، روض‌الجنان‌ و روح‌الجنان‌ فی‌ تفسیر القرآن‌، چاپ‌ محمدجعفر یاحقی‌ و محمد مهدی‌ ناصح‌، مشهد، ۱۳۶۵ـ۱۳۷۶‌ش‌.
  • عبدالرحمان‌بن‌ احمد جامی‌، دیوان، چاپ‌ اعلاخان‌ افصح‌زاد، تهران‌، ۱۳۷۸‌ش‌.
  • حرّ عاملی‌.
  • عبدعلی‌بن‌ جمعه‌ حویزی‌، تفسیر نورالثقلین، چاپ‌ هاشم‌ رسولی‌ محلاتی‌، قم‌، ۱۳۷۰‌ش‌.
  • محمدبن‌ احمد خطیب‌ شربینی‌، مغنی‌المحتاج‌ الی‌ معرفه معانی‌ الفاظ‌ المنهاج، [قاهره‌] ۱۳۷۷/۱۹۵۸.
  • عثمان‌بن‌ محمد شطا دمیاطی‌، اعانه الطالبین، بیروت‌، ۱۴۱۸ق.
  • محمود رامیار، تاریخ‌ قرآن‌، تهران‌، ۱۳۶۲‌ش‌.
  • مجدودبن‌ آدم‌ سنایی‌، حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه، چاپ‌ مدرس‌ رضوی‌، تهران‌، ۱۳۵۹‌ش‌.
  • سیوطی‌.
  • طبرسی‌.
  • سعیدبن‌ هبهاللّه‌ قطب‌ راوندی‌، کتاب‌ سلوه الحزین‌، المعروف‌ ب الدعوات‌، قم‌، ۱۴۰۷ق.
  • محمود کتیرائی‌، از خشت‌ تا خشت‌، تهران‌، ۱۳۷۸‌ش‌.
  • مجلسی‌.
  • محمدحسین‌ نظیری‌، دیوان، چاپ‌ محمدرضا طاهری‌ (حسرت‌)، تهران‌، ۱۳۷۹‌ش‌.

پیوند به بیرون

قالب:قرآن کریم

قالب:درجه‌بندی



القلاقل هي السور التي تبدأ بقوله تعالى : {قُلْ} ، وهي أربع سور :

  1. الشيخ حمد، مدرسة التفسير في بغداد، ص 188.
  2. المحدث النوري، مستدرك الوسائل، ج 4، ص 392.
  3. فرهنگ نامه علوم قرآن، ص 2575.
  4. النوري، مستدرك الوسائل، ص 392.
  5. الحویزي‌، ج 5، ص‌ 705.
  6. الحویزي‌، ج 5، ص 702.
  7. الطبرسي‌، ج 10، ص 839
  8. الحرّ العاملي‌، ج 8، ص 92.
  9. برای‌ نمونه‌ رجوع کنید به سنایی‌، ص‌‌۴۰۴، ۵۶۷؛ جامی‌، ج‌‌۲، ص‌‌۴۹۴؛ نظیری‌، ص‌‌۳۱۷؛ آل‌احمد، ص‌‌۱۹؛ کتیرائی‌، ص‌‌۴۶
  10. رجوع کنید به قطب‌ راوندی‌، ص‌۸۵؛ مجلسی‌، ج‌۵۱، ص‌۲۶۰، ج‌۸۹، ص‌۳۴۱؛ برای‌ نسخه‌ای‌ از روایت‌ این‌ حدیث‌ رجوع کنید به آقابزرگ‌ طهرانی‌، ج‌۶، ص‌۳۷۶
  11. تهران‌، ۱۳۸۳‌ش‌
  12. تهران‌، ۱۳۷۵‌ش‌