انتقل إلى المحتوى

الفرق بين المراجعتين لصفحة: «أصول المذهب الشيعي»

لا يوجد ملخص تحرير
imported>Ahmadnazem
ط (نقل Ahmadnazem صفحة أصول المذهب إلى أصول المذهب الشيعي على تحويلة)
imported>Ahmadnazem
لا ملخص تعديل
سطر ٣: سطر ٣:
| تاريخ = 12 ذو القعدة
| تاريخ = 12 ذو القعدة
}}
}}
'''أصول المذهب الشیعي'''، هی العقائد الأساسیة والضروریة لمذهب الشیعة، وهی عبارة عن التوحید، والنبوة، والمعاد،‌ والعدل، والإمامة. وبحسب المذهب الشیعی إنّ إنکار أی واحد من الأصول الثلاثة الأولى (التوحید والنبوة والمعاد التی هی أصول الدین) یؤدی إلى الکفر، لکن إنکار العدل والإمامة یؤدی إلى خروج المنکر من دائرة المذهب الشیعی، لا من دین الإسلام
==المکانة والأهمیة==
أصول المذهب الشیعی هی الأصول الخمسة التی تعتبر الأساس لمذهب التشیع،<ref>نگاه کنید به محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۸، ص۹۷.</ref> وهی التوحید، والنبوة، والمعاد، والإمامة، والعدل.<ref> نگاه کنید به: محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۸، ص۹۹.</ref>
فالاعتقاد بها یجعل الإنسان فی دائرة المذهب الشیعی، وإن عدم الاعتقاد بأی واحد منها یخرجه عن التشیع.
کما أنّ الأصول الثلاثة التوحید والنبوة والمعاد هی أصول الدین، وعدم الاعتقاد بها یوجب الکفر والخروج عن الإسلام.<ref> کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، مؤسسة الامام علی(ع)، ص۲۱۰؛ نگاه کنید به امام خمینی، کتاب الطهاره، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۴۳۷-۴۳۸.</ref>


==أصول مختصة بالشیعة==
تعدّ الإمامة<ref> لاهیجی، گوهر مراد، ۱۳۸۳ش، ص۴۶۷؛ نگاه کنید به سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۰.</ref> والعدل<ref> مصباح یزدی، آموزش عقائد، ۱۳۸۴ش، ص۱۶۱.</ref> أصلین مختصین بمذهب التشیع:
===الإمامة===
{{مفصلة|الإمامة}}
الإمامة تعنی الاعتقاد بأنّ قیادة المجتمع الإسلامی وخلافة النبی محمد {{ص}} بعد وفاته هی منصب إلهی،<ref> کاشف‌الغطاء، اصل الشیعه و اصولها، مؤسسة الامام علی(ع)، ص۲۱۱.</ref> وتمّ تنصیب اثنی عشر من ذریة النبی (ص) لهذا المقام من قبل الله تعالى.<ref>نگاه کنید به لاهیجی، گوهر مراد، ۱۳۸۳ش، ص۵۸۵.</ref> وعلى هذا الأساس أسماء أئمة الشیعة بحسب ترتیب إمامتهم هی کالتالی:
: [[الإمام علی (ع)]]، [[الإمام الحسن (ع)]]، [[الإمام الحسین (ع)]]، [[الإمام السجاد (ع)]]، [[الإمام الباقر (ع)]]، [[الإمام الصادق (ع)]]، [[الإمام الکاظم (ع)]]، [[الإمام الرضا (ع)]]، [[الإمام الجواد (ع)]]، [[الإمام الهادی (ع)]]، [[الإمام الحسن العسکری (ع)]]، [[الإمام المهدی (عج)]].<ref>خزاز رازی، کفایة‌الاثر، ۱۴۰۱ق، ص۵۳-۵۵؛ صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱‌، ص۲۵۴-۲۵۳.</ref>


'''أصول المذهب''' مصطلح يطلق على العقائد الضّرورية عند [[الشيعة]] [[الإمامية]] ، والّتي إذا نفى أحدها شخص يخرج عن [[الشيعة|المذهب الشيعي]] كما في وجوب [[العصمة|عصمة]] [[الأئمة الأطهار عليهم السلام|الأئمة]] ، [[الإمامة|والإمامة]] ، والإيمان [[الأئمة الإثني عشر|بالأئمة الإثني عشر]]. والإيمان بأن [[المهدي المنتظر]] {{عج}} قد ولد . أمّا غير الأصول الّتي إذا لم يعتقد بها الإنسان [[الشيعة|الشيعي]] لم يخرج من مذهب التّشيّع كالإيمان [[الرجعة|بالرجعة]] ،؟أو الإيمان بأنّ علم [[النبي الأكرم|النبي]] و[[الأئمة المعصومين]] غير حضوريّ، بل حصوليّ.
===لماذا الإمامة من أصول المذهب الشیعی؟===
یرى [[محمد حسین کاشف الغطاء]] فی کتابه [[أصل الشیعة وأصولها]] أنّ الإمامة أصل یمیز الشیعة عن سائر المذاهب الإسلامیة،<ref> کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، مؤسسة الامام علی(ع)، ص۲۲۱.</ref> ولأجل هذا اشتهر القائلون بإمامة الأئمة‌الاثنی عشر بالإمامیة.<ref>کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، مؤسسة الامام علی(ع)، ص۲۱۲.</ref> ومن هنا تعدّ‌الإمامة من أصول المذهب الشیعی،<ref>[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/407905 ««عدل» و «امامت» از اصول مذهب شیعه و چرایی آن؟»]، آئین رحمت.</ref>ومن لم یقرّ//// بها یخرج عن دائرة‌التشیع.<ref> کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، مؤسسة الامام علی(ع)، ص۲۱۲.</ref>


===العدل===
{{مفصلة|العدل الإلهی}}
بمعنى الاعتقاد بأنّ الله یتصرف بالحق ولا یظلم فی نظام التکوین ولا فی نظام التشریع،<ref> مطهری، مجموعه آثار، صدرا، ج۲، ص۱۴۹.</ref> فالعدلیة (الشیعة والمعتزلة) یقولون بأنّ‌الحُسن والقبح عقلیان، فکون الله عادلا یعنی أنه یعمل على أساس حسن الأشیاء، کما لا یظلم بسبب قبح الظلم.<ref>سبحانی، رسائل و مقالات، ۱۴۲۵ق، ج۳، ص۳۲.</ref>


وفی مقابلهم یعتقد الأشاعرة أنّ الضابط فی اتصاف عملٍ بالعدل هو أن یعمله الله////صدوره من الله، فکلما صدر من الله فهو عدل، ولو کان ظلما عند الناس.<ref>سبحانی، رسائل و مقالات، ۱۴۲۵ق، ج۵، ص۱۲۷.</ref>
===لماذا العدل من أصول المذهب الشیعی؟===
یقول محمد تقی المصباح الیزدی الفیلسوف الشیعی (توفی ۱۳۹۹ش؟؟؟) إنّ العدل بسبب أهمیته فی علم الکلام یعدّ من أصول المذهب عند الشیعة والمعتزلة.<ref> مصباح یزدی، آموزش عقائد، ۱۳۸۴ش، ص۱۶۱.</ref>
ویرى مرتضى مطهری، المفکر الشیعی (توفی ۱۳۵۸ش////) إنّ‌ السبب فی اعتبار العدل ضمن أصول المذهب الشیعی هو  ظهور بعض الأفکار بین المسلمین کنفی حریة واختیار الإنسان، فبناء علیها لا یتلائم مجازاة الإنسان المجبور مع عدالة‌ الله.<ref> مطهری، مجموعه آثار، صدرا، ج۲، ص۱۴۹.</ref>
وتذهب الشیعة والمعتزلة إلى أنّ کون الإنسان مجبورا//// ینافی عدل الله تعالى، ومن هنا اشتهروا بالعدلیة.<ref> مطهری، مجموعه آثار، صدرا، ج۲، ص۱۴۹.</ref>


==الأصول المشترکة==
{{مفصلة|أصول الدین}}
الأصول المشترکة بین جمیع الفرق الإسلامیة هی:
*[[التوحید]]: بمعنى الاعتقاد بأنّ‌ الله أحد لا شریک له.<ref> کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، مؤسسة الامام علی(ع)، ص۲۱۹.</ref>
*[[النبوة]]: بمعنى أنّ الله بعث أنبیاء لهدایة الناس،<ref> کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، مؤسسة الامام علی(ع)، ص۲۲۰.</ref> فأولهم النبی آدم (ع)<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۲.</ref> وآخرهم النبی محمد (ص).<ref> سوره احزاب، آیه۴۰.</ref>
*[[المعاد]]: بمعنى الاعتقاد بأنّ الله یحیی الإنسان بعد موته، یحاسبه على حسناته وسیئاته.<ref> لاهیجی، گوهر مراد، ۱۳۸۳ش، ص۵۹۵؛ کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، مؤسسة الامام علی(ع)، ص۲۲۲.</ref>


==روابط ذات صلة==
== ذات صلة==


* [[أصول الدين]]
* [[أصول الدين]]
*[[ضروری المذهب]]
==الهوامش==
{{مراجع|2}}
==المصادر والمراجع==
*امام خمینی، سید روح‌الله، کتاب الطهارة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، ۱۴۲۷ق/۱۳۵۸ش.
*خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة‌الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر، تصحیح: عبداللطیف حسینی کوه‌کمری، قم، بیدار، ۱۴۰۱ق.
*سبحانى‏، جعفر، رسائل و مقالات‏، قم، مؤسسة الإمام الصادق(ع)، ۱۴۲۵ق.
*سبحانی، جعفر، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل، به قلم شیخ حسن عاملی، قم: مؤسسة الامام الصادق، چاپ چهارم، ۱۴۱۷ق.
*شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال‌الدین و تمام النعمه، تصحیح: علی‌اکبر غفاری، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق.
*[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/407905 ««عدل» و «امامت» از اصول مذهب شیعه و چرایی آن؟»]، آئین رحمت، مشاهده ۹ خرداد ۱۴۰۱ش.
*کاشف‌الغطاء، محمدحسین، اصل الشیعة و اصولها، تحقیق علاء آل جعفر، مؤسسة الامام علی(ع)، بی‌تا.
*لاهیجی، عبدالرزاق، گوهر مراد، مقدمه زین‌العابدین قربانی، تهران، نشر سایه، چاپ اول، ۱۳۸۳ش.
*مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
*محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه عقاید اسلامی، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۵ش.
*مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش عقاید، تهران، نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ هفدهم، ۱۳۸۴ش.
*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، نشر صدرا.




مستخدم مجهول